Golgota w Tyliczu; fot. Rafał Kraska

Tylicz i okolice (Beskid Sądecki)


Tylicz - malowniczo położona miejscowość w Beskidzie Sądeckim może być bardzo ciekawą opcją dla miłośników gór ceniących sobie spokój i obcowanie z dziewiczą przyrodą. Jest to także świetna baza wypadowa do wycieczek po okolicy i poznawania bogactwa historycznego, kulturowego i turystycznego tej ziemi.

Miejscowość położona jest w dolinkach kilku potoków i na zboczach okolicznych wzgórz. W centrum Tylicza znajduje się stary rynek, pamiętający czasy, kiedy miejscowość była miastem. Przy rynku stoją obok siebie dwa kościoły. Jeden drewniany, będący najstarszym tego typu kościołem w Beskidzie Sądeckim (1612 rok). Drugi współczesny, będący przykładem sakralnej architektury góralskiej. Tuż obok znajduje się tzw. Golgota, będąca miejscem pielgrzymek i wycieczek. Jest to bardzo urocze, nastrojowe miejsce, gdzie spacerując wśród pięknych kapliczek możemy zastanowić się nad swoim życiem. Sprzyjają temu liczne cytaty, przysłowia i mądrości życiowe wyryte na tablicach i kamieniach. Punktem kulminacyjnym Golgoty jest kamienne wzgórze z krzyżem, na które prowadzi wąska ścieżka. Wizyta w tym miejscu może być niezwykłą ucztą duchową nie tylko dla osób wierzących. Piękna przyroda na wyciągniecie ręki, liczne kaplice i pomniki, mądre cytaty oraz nawiązania do historii Polski sprawiają, że miejsce to ma wyjątkowy klimat.

Innym zabytkiem Tylicza jest drewniana cerkiew świętych Kosmy i Damiana, która niegdyś należała do Łemków - współgospodarzy tych ziem. Po akcjach deportacyjnych została przejęta przez Kościół Katolicki, dzięki czemu uratowała się przed zniszczeniem i dewastacją. Okolica obfituje zresztą w drewniane zabytki sakralne, zlokalizowane wzdłuż Szlaku Architektury Drewnianej. Perełką na skalę światową jest zwłaszcza pobliski Powroźnik z najstarszą w polskich Karpatach cerkwią pod wezwaniem św. Jakuba Młodszego z 1600 roku (obiekt wpisany na listę UNESCO).

W Tyliczu czas płynie wolniej. Wiele domów jest drewnianych i pamięta zapewne okres sprzed I wojny światowej. Na pobliskich łąkach i pastwiskach, a także między domami spokojnie pasą się zwierzęta, w tym krowy, kozy, owce i konie. Okoliczne lasy obfitują w grzyby. Dawne miasto, które obecnie ma bardzo sielski charakter zimą zamienia się w modny kurort, a to za sprawą ciągle rozwijających się stacji narciarskich.

Pobliska Krynica - Zdrój ma dość odmienny charakter. Na deptaku w centralnej części uzdrowiska jest dość głośno i gwarno. Jednak okolica jest urocza. Zabytkowa architektura, budynki uzdrowiskowe (w tym stare Łazienki Mineralne i Stary Dom Zdrojowy) zachęcają do spacerów i poznawania zakątków tej miejscowości. W międzyczasie możemy wstąpić do pijalni, aby rozkoszować się skarbem tej ziemi, czyli wydobywaną na miejscu wodą mineralną. Wzmocnieni minerałami, co jest szczególnie ważne w upalny dzień możemy wejść na Górę Parkową. Zbocze góry poprzecinane jest licznymi szlakami i ścieżkami dla turystów. Okolica jest przeurocza. Bogata flora, a także las będący schronieniem dla licznych zwierząt są na wyciągnięcie ręki. Nam udało się zaobserwować spacerującą w pobliżu sarnę.

Na Górę Parkową możemy także dotrzeć koleją szynową, wybudowaną w okresie międzywojennym. Na uwagę zasługuje to, że mamy okazję pojechać oryginalnymi wagonikami, które nie zmieniły swego wyglądu od początku istnienia kolejki. Zupełnie innych wrażeń dostarcza podróż kolejką gondolową na Jaworzynę Krynicką. Jest to najwyższy szczyt w okolicy, z którego roztacza się wspaniały widok. W pogodny dzień można zobaczyć nawet Tatry.

Panorama Tylicza Panorama Tylicza Kościoły w Tyliczu Kościoły w Tyliczu Golgota w Tyliczu Golgota w Tyliczu
Na Golgocie Na Golgocie Okolice Tylicza Okolice Tylicza Okolice Tylicza Okolice Tylicza
Widok na Tylicz Widok na Tylicz Cerkiew w Tyliczu Cerkiew w Tyliczu Cerkiew w Tyliczu Cerkiew w Tyliczu
Powroźnik - cerkiew Powroźnik - cerkiew Widok z Jaworzyny Widok z Jaworzyny Na Jaworzynie Na Jaworzynie
Krynica-Zdrój Krynica-Zdrój Góra Parkowa - kolejka Góra Parkowa - kolejka Zbocza Góry Parkowej Zbocza Góry Parkowej

Wszelkie prawa zastrzeżone. Projekt i wykonanie: Rafał Kraska